Dịch và Họa Một Bài Thơ Hay
.
Lời giới thiệu
Tản mạn cuối tuần – Tiếng Việt thật phong phú qua thi ca…
…
Có một bài thơ tình (bằng Anh ngữ) rất nổi tiếng, tương truyền là của nhà văn, nhà viết kịch vĩ đại nhất nước Anh William Shakespeare. Một số nguồn khác lại nói bài thơ này của Nhạc sĩ tài hoa người Jamaica Bob Marley. Cũng có người nói rằng đó là bài thơ của một Thi sĩ người Thổ Nhĩ Kỳ tên là Qyazzirah Syeikh Ariffin.
Thơ của ai (?) thì tôi chưa biết rõ… Nhưng chỉ biết là bài thơ hay tuyệt nên cố gắng bàn phụ thêm đôi chút cho vui!!!
TVG
*
Bài thơ nguyên thủy (Original version) Anh ngữ được viết như sau:
You say that you love rain,
But you open your umbrella when it rains.
You say that you love the sun,
But you find a shadow spot when the sun shines.
You say that you love the wind,
But you close your windows when the wind blows.
This is why I am afraid,
You say that you love me too!
Bài thơ được dịch thẳng ra tiếng Việt như sau:
Em nói em yêu mưa,
Nhưng em lại mở ô khi trời mưa.
Em nói em yêu mặt trời,
Nhưng em lại đi tìm bóng râm khi mặt trời tỏa nắng.
Em nói em yêu gió,
Nhưng em lại đóng cửa sổ khi gió lùa.
Đó là lý do tôi sợ,
Em nói em cũng yêu tôi.
Và sau đây là những lời dịch “họa” hay “hơn cả tuyệt vời (!)” theo các cách khác nhau của nhiều Thi sĩ / Danh nhân Việt Nam…
1.Dịch theo phong cách Hồ Xuân Hương
Chém cha mấy đứa thích trời mưa
Mưa xuống che ô, chẳng chịu vừa
Năm lần bảy lượt mê trời nắng
Lại núp bóng vườn lúc giữa trưa
Thích có gió lên, hiu hiu thổi
Nhưng rồi khép cửa, chẳng khe thưa
Thân này ai nói yêu thương nhớ
Chẳng biết thật không, khéo lại lừa!
(Dịch họ theo phong cách của bài thơ “Lấy Chồng Chung” của nữ sĩ Hồ Xuân Hương)
2. Dịch theo phong cách Bà Huyện Thanh Quan
Ai ước trời mưa hắt bóng tà
Mưa về xuống chợ, mở ô ra
Bâng khuâng khách trú, mong trời nắng
Nắng sáng trời trong, núp bóng nhà
Nhớ gió chưa về đưa chút chút
Then cài bỏ mặc gió xa xa
Dừng thơ ngẫm lại lời non nước
Biết có thật không, người với ta?
(Dịch họa theo phong cách của bài thơ “Qua Đèo Ngang” của Bà Huyện Thanh Quan)
3.Dịch theo phong cách Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du
Trăm năm trong cõi người ta
Yêu mưa yêu nắng khéo là dễ quên
Núp tán dâu lúc nắng lên
Che ô mưa xuống mà thê thảm lòng
Lạ gì kẻ thích gió đông
Những là quen thói gió lồng cài then
Thơ tình lần giở trước đèn
Liệu chàng còn nhớ thề nguyền ngày xưa?
(Dịch họa theo phong cách của “Truyện Kiều” – Nguyễn Du)
4.Dịch theo phong cách của Thi sĩ Xuân Diệu
Có một dạo, em thèm cơn mưa quá,
Hạt rơi là, em vội lấy ô sang
“Em những mong, có một chút nắng vàng!”
Vầng dương lên, em dịu dàng nấp bóng
Em thủ thỉ: “Ước gì… con gió lộng…”
Cơn mùa về, bên cửa đóng, xoa tay
Anh mỉm cười, nhưng bỗng thấy lo ngay
Vì anh sợ, lời yêu em cũng thế…
(Dịch họa theo phong cách của bài thơ “Xa Cách” – Xuân Diệu)
5.Dịch theo phong cách của nhà thơ Hàn Mặc Tử
Sao em không còn yêu mưa nữa?
Mà vội xoè ô đợi nắng lên?
Nắng lên gắt quá, emkhông chịu
Núp bóng râm che, mặt chữ điền
Em thích những ngày mây gió lên
Sao đóng cửa rồi then cài then?
Lời ai ong bướm sao ngon ngọt
Yêu mến thật lòng được mấy phen?
(Bản dịch của Nguyễn Văn Thực – Dịch họa theo phong cách của bài thơ “Đây Thôn Vỹ Dạ” – Hàn Mặc Tử)
6.Dịch theo phong cách của Thi sĩ Nguyễn Bính
Nắng mưa là chuyện của trời,
Thế mà nàng cứ hết lời yêu thương.
Thôn Đoài mượn chút mưa vương,
Thôn Đông đội nón trên đường che vai.
Hàng cau gọi chút nắng mai,
Giàn giầu tay níu tay cài nấc thang.
Dẫu rằng cách trở đò giang,
Gió lên bến đợi, đò càng phụ ai.
Thôn Đông nói nhớ thôn Đoài,
Tương tư này lại thức hoài bao đêm.
(Dịch họa theo phong cách của bài thơ “Tương Tư” – Nguyễn Bính)
7.Dịch theo phong cách của Hàn Lâm Trương Hán Siêu của đời Trần
Khách thường nói:
Mưa rơi là hạt ngọc trời,
Nắng thời soi tỏ lòng người yêu đương.
Gió kia dịu mát càng thương,
Mang theo mùi cỏ ngát hương khắp trời.
Khách đi:
Che hạt ngọc trời, che nghiêng bóng mát, trốn ngày nắng to.
Thường khi đóng cửa tránh cho,
Ngày gió thổi đến, ngày lo gió nhiều.
Khách về:
Đừng nói thương yêu,
Khuê phòng dù lạnh lòng không muốn chào.
(Dịch họa theo phong cách của bài “Phú sông Bạch Đằng” – “Bạch Đằng Giang Phú” – Trương Hán Siêu)
8.Dịch theo phong cách của Quốc khanh Nguyễn Trãi
Rồi hóng mưa thuở ngày trường,
Lọng tía đùn đùn tán rợp trương.
Vọng nhật lâu còn tràn thức đỏ,
Hoàng đàn hiên đã tịn ánh dương.
Lao xao gió hát thương trong dạ
Vội vã rèm buông tránh tà phong.
Lẽ có ái nương cầu một tiếng,
Thê thiếp đủ khắp đòi phương.
(Dịch họa theo phong cách của bài “Bảo kính cảnh giới bài 43” – Nguyễn Trãi)
Với người đang biên tập lại những câu viết này, cũng xin nhại lại bài thơ nổi tiếng của Thi sĩ Hồ Dzếnh, theo phong cách của 6 câu đầu trong bài thơ “Ngập Ngừng”:
Em tâm sự: yêu mưa và nắng, gió
Nhưng khi mưa lại lủi vội vào hiên
Nắng kia lên, em té chạy vào nhà
Khi có gió, đóng liền khung cửa nhỏ
Tôi cứ sợ, khi nghe lời em tỏ
“Em yêu anh,” là có phải thật không?
NHP (st)
Trần Văn Giang (ghi lại)
.