Trí Thức Thổ Tả – Trần Văn Giang

Trí Thức Thổ Tả

.

.

Lời Giới Thiệu

Bài này tôi viết đã trên 10 năm.  Nhân dịp “oddball” Lý Chánh Trung và … (còn ai nữa?) vừa đi bán muối ở Việt Nam, xin mời quý vị đọc lại vì tôi thấy rằng nội dung vẫn còn “hợp thời trang” (timeless!) như chuyện đến bây giờ mới kể (?!)  Hay thiệt!!

TVG

*

1- Nhận định của một đồng môn cư trú tại Hoa Kỳ:

Những người Việt Nam ở ngoại quốc có học vị cao rất nhiều, họ giỏi về chuyên môn, nhưng một số lớn còn rất kém cỏi về trình độ chính trị. Vì thế nên họ dễ bị cộng sản tuyên truyền rồi trở thành mù quáng, quá tin tưởng vào cái thiên đàng bánh vẽ của XHCN và cái lý thuyết trời ơi đất hỡi của đảng cộng sản. Ngày xưa (trước năm 1975) thì không nói làm gì, vì lúc đó lịch sử chưa sang trang, chưa rõ ràng; lại đi du học ngoại quốc với nổi dằn vặt quê hương đang có chiến tranh thì hình ảnh người lính bộ đội bắc Việt hay du kích của MTGPMN dễ làm cho người Việt trí thức ở ngoại quốc suy nghĩ thiên vị, không rõ đâu là chính nghĩa. Có lẽ đó là một phần nguyên nhân đã khiến họ trở thành thiên tả.

Ngay tại Sài gòn vào thờì chiến tranh, sinh viên mà cứ mải, ham đọc những tạp chí như “Đối diện,” “Thức tỉnh” của Linh mục Chân Tín, Nguyễn Ngọc Lan… là muốn cuốn gói vô Hố Bò, Tam Giác Sắt, Chiến khu Đ rồi; Việt cộng đâu cần phải dùng tới bộ máy tuyên truyền cho hao công tốn của.

Nhưng mà… đảng cộng sản đã cai trị đất nước từ Bắc vô Nam trên 30 năm rồi, hồ sơ sử liệu đã được bạch hóa, cùng với sự lên tiếng của những nhân chứng còn sống từng là nạn nhân của chế độ cộng sản bạo tàn đầy rẫy đây mà.

Mình đâu có thể sống dai để đủ kiếp học hết bài học đắng cay này đến bài học cay đắng khác từ cộng sản. Hãy nhìn lại nổi đắng cay nghiệt ngã của kẻ đã đi vào quỹ đạo của CS. Họ là “trí thức” chứ không phải là bần nông khố rách ít học. Họ đã được cộng sản Hà nội trả công lao hãn mã của họ cái gì?

Thời xa xưa kia, trong Nam có Nguyễn Văn Trấn (đại gia chợ Đệm) [1], Dương Bạch Mai (đại địa chủ, “parler francais” như gió) Trần Văn Giàu (học trò Việt Nam đầu tiên – trước cả HCM – theo học trường Cộng sản Phương Đông của Quốc tế Cộng sản ở Mạc tư khoa, Nga sô) lý thuyết gia số một của cộng sản, bị Tây rượt ướt quần và bắt nhốt, treo mỏ dài dài, công lao với cs quá xá trời đất… Những đồng chí này đã cúng dường cho CS không biết bao nhiêu thời giờ, tuổi xuân, của cải, tim óc, sức lực của mình cho “cách mạng” từ thời Việt minh còn mặc quần xà loỏng, chơi tầm vông vạt nhọn. Năm 1975, khi về miền Nam, ông “khai quốc công thần” Nguyễn Văn Trấn “được” bộ chính trị CS cho công an “hầu hạ” canh gác cửa 24/24 vì thấy thả hổ về rừng nguy hiểm quá. Mấy chục năm công lao mà CS chỉ cho người ta chức “Bật mã ôn” (giữ ngựa) thì lỡ người ta quậy thì sao? Trần Văn Giàu (tham gia phong trào cộng sản trước cả HCM) thì đã bị thất sủng vì ganh tị từ lâu lắm rồi. Chủ tịch quốc hội Dương Bạch Mai thì phổi bò và thẳng ruột ngựa Nam kỳ hay “tuyên bố tuyên mẹ” ba trợn làm mích lòng boác và đảng cho nên được đảng cho đi chầu Lenin sớm (theo “quy trình”) để vừa tiện sổ sách vừa tiết kiệm ngân quỹ nhà nước cs. Nên biết Dương Bạch Mai chết trong lúc nghỉ giải lao trong một phiên họp quốc hội CS. Nhiều nguồn tin cho biết Dương Bạch Mai uống chén nước trà bị bỏ thuốc độc (?!) Cay đắng hơn nữa là Dương Bạch Mai còn được chính ngay kẻ đã “trừ khử” mình đến dự tang lễ làm tuồng khóc thống thiết “kính chúc đồng chí chết mạnh giỏi!” Thế mới biết chính trị gian ác là gì!

Gần hơn chút nữa, những tay “trí thức” của “MTGPMN anh hùng, vĩ đại” (không có anh cs nào là tí hon cả)  làm được trò trống gì sau ngày 30 tháng 4 năm 1975? Nguyễn Hữu Thọ, “người” được “Bác” giao cho nhiệm vụ lãnh đạo mặt trợn và cũng là “người” đã đi đến cuối con đường… đã hoàn thành một cách xuất sắc nhiệm vụ mà dân tộc đã giao cho…” Ai có theo dõi tin tức, báo chí cũng biết thân phận của “người” này như thế nào trước khi đi chầu “Boác” rồi. Nguyễn Thị Định (người Giồng Trôm, Bến Tre) suốt đời chưa hề biết sờ (hay bóp) cò súng đến một lần lấy hên mà lại được CS phong là “nữ tướng tóc dài,” “tư lịnh phó lực lương võ trang quân đội Giải phóng,” trong khi kẻ nhắc tuồng cho em Thị Định là đồng chí Nguyễn Chí Thanh – một cánh tay dài của Hà nội. Sau ngày MTGPMN bị xóa sổ, em Định được làm cái giống gì (?) ở chức vụ “thứ truởng bộ thương binh” và “chủ tịt hội liên hiệp phụ nữ?” Nguyễn Thị Bình (tên thật là Nguyễn Châu Sa sinh tại Sa đéc, đổi tên mới là Nguyễn thị Bình vào năm 1962) “được” làm “phó chủ tịch nhà nước,” “phó trưởng ban đối ngoại trung ương đảng.” Mấy cái hàm “phó” và “thứ” đó cũng chỉ lại là những cái chức ngồi chơi xơi nuớc làm kiểng cho đẹp mắt với bà con miền Nam, đâu có ý nghĩa gì trong cái chế độ lúc nào cũng duy trì các Nhiếp Chính Vương (còn gọi là bộ chính trị – nếu thu hẹp hơn thì có Duẩn, Thọ, sau nầy thì thêm Mười, Anh…), khi các Nhiếp Chính Vương nầy phát cân đai áo mão cho ai thì hãy coi như hồng ân từ Boác và đảng. Sống dưới thời buổi “độc lập tự lo hạnh phúc” mà “than vãn” thì sẽ được CS xem như đồng nghĩa với đang chán sống; có thể tiêu tùng sớm hơn “quy trình,” “kế hoạch.”

Còn có ông giám đốc công ty đường thời Tổng thống Ngô Đình Diệm là ông Trương Như Tảng đường mía nữa chứ! Me-xừ này phải chờ đến lúc CS thu hết miền Nam mới biết “đường” nào là đường trắng, đường nào là đường thẻ. May phước cho cái Tảng đường mía này đã gài kịp “số de,” chứ chậm chân một chút nữa có thể thành liệt sĩ, hay bị tai nạn lưu thông chết hết cả nhà (như trường hợp kịch tác gia Lưu Quang Vũ và gia đình). Đề nghị “trí thức” phe ta nên đọc cuốn “memoir” của cái gọi là “một Tảng đường mía chết hụt này” để cho sáng mắt sáng lòng.

Thôi, phải cất công nói chi cho xa xôi, tấm gương sát bên mình là thầy (?) Châu Tâm Luân [2], bà (?) Ngô Bá Thành [3], ông Chu Phạm Ngọc Sơn, Trần Ngọc Liễng, Lý Chánh Trung… bằng cấp treo đầy cả tường, nhìn phải chóng mặt… hay là các ông cố đạo Nguyễn Ngọc Lan, Chân Tín không lo phận sự rao giảng phúc âm của Chúa mà cứ lo nói xa nói gần để ru ngủ người mọi người dân miền Nam bỏ súng hướng về xã hội “thiên đường.” Nhưng ngay chính bản thân của chính họ lại phải đợi được đối diện thật sự với “thiên đường” (?) mới “thức tỉnh” (!)

Đừng mong đợi người cộng sản đang ngồi ghế lãnh đạo hồi tâm (còn được cs gọi cho hoa mỹ mị dân là “đổi mới”). Họ tra thêm son trét thêm phấn vào mặt, thay đổi ngoại hình chút chút để dễ lường gạt người nhẹ dạ, diễn màn (bỉ ổi) khác thôi. Trí thức tay mơ thấy gái bia ôm lên giọng “em đang đổi mới” mà lại dại dột “yêu em lòng chợt từ bi bất ngờ” là sớm bỏ mẹ hết cả đám (mà đã bỏ mẹ thật rồi!) Cứ thử rước em bia ôm cs về nâng khai sửa tráp (văn chương bình dân giáo dục phe ta gọi là “nâng bi sửa dế”) đi, ba bảy 21 ngày là biết liền hà… Cộng sản là cái quái gì? Bộ chính trị giống cái củ cải gì trong trào lưu dân chủ trên thế giới ngày nay? Các trào lưu dân chủ và nhân quyền đang làm cho họ xanh mặt, toát mồ hôi… trán. Ở ngoài mặt họ vẫn đang khoác cái áo cộng sản chứ thật ra họ là đại tư bản từ lâu rồi. Phải giữ cái áo cộng sản thì họ mới có thể chơi ngang, đàn áp, cầm tù, bịt mồm và cướp giật của người dân đồng thời bảo vệ tài sản đã vơ vét mà không sợ pháp luật! “Organized Crime” ở Mỹ như Mafia chỉ đáng sách dép cho mấy tên CSVN hèn hạ này.

Trí thức đã quá kém cỏi về sự gian xảo trong chính trị thì thua là phải rồi… nhưng mà cũng thấy tội nghiệp cho cái đám trí thức loại chồn lùi này, đến giờ phút này vẫn còn muốn thua thêm chút nữa cho nó trọn vẹn, cho nó đầy đủ, hoàn tất cho nó xong phim! Bởi vậy nên anh Ba Bếp (tên gọi của “Boác” Hồ khi lên làm việc đầu bếp trên tầu buôn của Pháp từ hãng nhà Rồng Sài gòn 1910?) đâu cần học hành gì nhiều cho tốn thời giờ! Từ ngày anh Ba (bếp) bị quan Tây bác đơn (1911) xin học trường Hậu bổ (của Tây thuộc địa) để làm quan cho Tây, anh Ba hơi căm, chuyển qua học nghề làm chính trị gian ác nên sai khiến hết đám trí thức nhẹ dạ dễ dàng như lấy đồ trong túi ra. Thấy mà tội nghiệp!!!

________

Phụ Chú:

[1] Nguyễn Văn Trấn đây là Bảy Trấn (chứ không phải là ông Nguyễn Văn Trấn hậu sinh nào đó mới “về thăm Việt Nam sau 32 năm” đâu!) Đây là Trấn “Camel” (dân cậu miệt vườn, chỉ hút thuốc lá hiệu Camel) người chợ Đệm Long An, loại trí thức địa chủ, một đại thụ của cộng sản thời thập niên 30… Đại thụ nầy là tác gỉa cuốn sách “Viết cho mẹ và quốc hội”(để chửi xéo đảng CSVN). Hắn cùng cỡ tuổi với các tên trùm CS khác như Trần Văn Giàu, Dương Bạch Mai, Ung Văn Khiêm… đã bỏ lúa ruộng không ai thâu, nhà lầu không ai ở để đi theo cộng sản. Nguyễn Văn Trấn đã từng là chính ủy khu 9 (miền Tây nam bộ), chủ nhiệm báo “Le Peuple” đấu tranh công khai với thực dân thời cộng sản miền nam như vịt mới ra ràng. Tập kết ra bắc (cùng lúc với Tô Ký, Đồng Văn Cống, Huỳnh Văn Nghệ…) Sau này Lê Duẩn không cho con chó Nguyễn Văn Trấn đến một cục xương thừa còn dính chút thịt để gặm cho đỡ tủi! Về Nam sau năm 75, chả có chức vụ gì dù đã có 62 tuổi đảng (tính đến năm 1997), ôm nỗi uất ức cho tới ngày chết.

[2] Ông Châu Tâm Luân người Việt gốc “xì dầu củ cải muối,” được đi du học Hoa kỳ bằng học bổng quốc gia của VNCH, tốt nghiệp Tiến sĩ Kinh tế (đại học Illinois năm 1966), về Việt Nam cuối thập niên 60, dạy môn “Kinh tế nông thôn” và “Quản trị nông trại” tại Trung tâm quốc gia Nông nghiệp (TTQGNN) Sài gòn (và cũng dạy môn Kinh tế tại đại học Vạn Hạnh). Ông Châu Tâm Luân đã có lần giữ chức vụ “Giám đốc” TTQGNN (gồm cả 3 trường Cao đẳng Canh nông, Cao đẳng Thủy lâm và Cao đẳng Thú y Sài gòn) trong một thời gian ngắn (vào giai đoạn mà các chính trị gia trổ mã dậy thì như Huỳnh Tấn Mẫm và Lê Văn Nuôi..v..v..  sách động sinh viên, học sinh Sài gòn “xuống đường” biểu tình chống Mỹ và chống chính phủ VNCH mạnh mẽ nhất). Trong các lớp học kinh tế mà ông Luân dậy, ông công khai giảng cho sinh viên là “Xả hội chủ nghĩa là con đường duy nhất (sic) để đưa Việt Nam đến vinh quang (Giỏi nhỉ! Tiến sĩ củ cải này sao chép y chang lại lời của cha già HCM)” mà không hề thấy ông ta bị công an cảnh sát của chính phủ VNCH đến sờ gáy hỏi thăm sức khỏe (?) – Có lẽ ông ta “too visible!” vào lúc bấy giờ. Xì thẩu này thường xuyên được các hãng truyền thông lớn của Mỹ (các hệ thống CBS, NBC, ABC…) đến trường Cao đẳng Nông Lâm Súc Sài Gòn phỏng vấn dài dài.  Vào những năm, những ngày cuối cùng của chính thể VNCH, xì thẩu Châu Tâm Luân đứng cùng danh sách với các nhân vật của “thành phần (lòng thòng ở chính giữa!) gọi là thành phần thứ 3,” rất ồn ào hô hào hòa giải hòa hợp dân tộc… Sau 30 tháng 4 năm 1975, con vẹt ngây thơ này không được csvn dùng đến 1 ngày để quét lá đa (không phải đi “cải tạo” vì đã tốt nghiệp Tiến sĩ tại Hoa kỳ là may lắm rồi). Sau đó ông Châu Tâm Luân chạy trốn vượt biên 6 lần, cuối cùng đi lọt và định cư ở ngoại quốc (định cư ở Thụy sĩ?) Chứ Mỹ chắc chắn là họ không chấp nhận con két “thổ tả” rất tội nghiệp buồn cười này!)

[3] Bà (?) Ngô Bá Thành tên thật là Phạm Thị Thanh Vân (Ngô Bá Thành là tên của ông chồng). Ông Ngô Bá Thành cũng là công chức của VNCH, dạy học trường Cao đẳng Nông Lâm Súc Sài Gòn. Kể ra chinh phủ VNCH cũng còn biết tôn trọng dân chủ và dễ dãi thiệt, vẫn trả lương tháng đầy đủ, vẫn cho ông Ngô Bá Thành dạy học như chẳng hề có chuyện gì xẩy ra… Bà Thành tốt nghiệp tiến sĩ Luật tại Pháp và sau đó có học và làm việc trong một thời gian ngắn tại đại học Columbia (New York) Hoa Kỳ. Ở Sài gòn, bà Ngô Bá Láp này tự phong cho mình là “chủ tịt” của “Phong trào phụ nữ đòi quyền sướng”; biểu tình, tuyệt thực chống chính phủ VNCH (và sự hiện diện của đồng minh ở Việt Nam) rất kịch liệt. Sau 30 tháng 4 năm 1975 được CS cho làm đại biểu quốc hội CS trong 3 khóa (6,7 và 8). Đến khóa 9 thì bị gạt ra. Bà chỉ tuyên bố sự tức giận của mình (bà cho là mình bị gian lận bầu cử? Xin nhờ bà một tí: Chế độ CS làm quái gì có bầu cử dân chủ?) qua sự phỏng vấn của đài BBC chứ chả bao giờ dám biểu tình hay tuyệt thực gì cả? (nên biết, CS chỉ chờ bà bá láp này tuyệt thực là tụi nó “cúp” nước luôn thì có mà uống nước tè!).  Cuối đời, mợ chủ tịt này còn ráng phát biểu là: “Ở Việt nam, sau năm 1975, có cả một rừng luật; nhưng chỉ dùng toàn luật rừng.”  Sáng mắt?! Sáng lòng?!

________

2- Nhận định của một đồng môn cư trú tại Úc:

Về Thành phần thứ ba (còn được bà con miền Nam gọi là “bộ phận nằm ở giữa!”) hay còn gọi là cho oai, cho kêu là “Trí thức thiên tả!”

Đa số họ là những người đi du học thời VNCH (con nhà nghèo đi học bổng quốc gia cũng có; con nhà giàu – đại đa số – đi du học tự túc cũng có…) mà lại theo, hay ít ra cũng thích làm dáng CS!? (cái vụ nầy nghe hơi nghịch lý khó tin nhưng là chuyện có thiệt – còn gọi nôm na là “ăn cơm quốc gia thờ ma CS”).

Tôi có những người bạn thân hồi học đại học ở Sài gòn vô bưng theo CS (giờ thì có ít danh phận, con cái đi du học tự túc ở Mỹ hay Canada) và những người bạn “thiên tả”của lúc tôi qua Nhật du học (bây giờ họ vẫn còn thiên tả một cách thầm lặng – tức là không ồn ào binh vực chính quyền CS như xưa – nhưng hầu như vẫn còn mong mỏi CS đổi mới, hồi tâm y như người vợ đã bị chồng bỏ theo vợ bé nhưng vẫn mong chồng có ngày quay trở về mái gia đình xưa!!!). Ở ngoại quốc, CS Bắc Việt thi hành triệt để chính sách tuyên truyền. Qua hình ảnh (tuyên truyền), CS là “những người đại diện cho một quốc gia nghèo khó nhưng quyết tâm chống lại cuộc chiến tranh “xâm lược’ của Mỹ!!!” Thế giới và sinh viên Nhật lúc đó còn mông muội và tin lời dối trá (như vẹm) của họ. Những vụ như Mỹ Lai được thiên hạ biết rất nhiều và hình ảnh người lính VNCH bị xem như là “lính đánh thuê…” lãnh thổ VNCH bị xem như một cái thùng rác để các chính trị gia Mỹ (ngạo mạn) và các ông lãnh đạo Việt Nam (bất xứng) tự tiện phóng uế bừa bãi…

Tôi cũng có những người bạn thân “thiên tả” đã “can đảm” về Việt Nam sau 1975 làm việc (khoảng đầu năm 1980). Đa số bây giờ nếu không nghèo thì cũng không giàu nhưng tạm đủ để gởi con đi du học xứ ngoài. Con cái họ muốn đi học bổng nhà nước thì chắc không được rồi vì lý lịch không nặng cân bằng mấy tay vô bưng hay cán bộ CS ngoài Bắc. Nhưng họ cũng không dám nói gì ngoài chuyện khuyên tôi có về thì “đợi khi già có tiền hưu rồi hãy về sống với tiền hưu của mầy.” Tôi đã có lần hỏi thử họ là “muốn làm cái gì để đóng góp cho quê hương thì phải làm gì?” thì được họ trả lời là “về Việt Nam chơi, đem tiền về xài cũng là đã đóng góp cho quê hương rồi!!!” Tôi nghĩ đây là câu trả lời này nghe thấy nửa chua chát nửa khôi hài nhưng là câu trả lời chân thật nhất của họ.

Tôi cũng đã có nhiều cơ hội tiếp xúc với những đàn anh, đàn em “thiên tả” hồi học ở Nhật cũng như bây giờ sống và làm việc bên Úc. Tôi dự định trong tương lai sẽ viết về họ một cách khách quan, trình bày những “political psychology,” “paranoia,” “autism…” của họ.

Có điều là “thiên tả im lặng ở ngoài” (muốn về Việt Nam) hay “thiên tả im lặng ở trong nước” (muốn trốn ra ngoại quốc) đều có chung một tâm lý: cả hai hình như lúc nào nơm nớp sợ Công an CS bắt (nên nhớ là CS chủ trương “bắt và giết lầm hơn tha lầm!”)  CS đã có rất nhiều tuyệt chiêu và sáng kiến về sự bắt bớ này: khi bắt chẳng những họ bắt đương sự mà còn bắt luôn cả gia đình đương sự để khủng bố. Thí dụ như hồi bắt lính đi “Kampuchia” năm 1980, thằng em vợ tôi trốn lính (CS gọi là trốn “nghĩa vụ quân sự!”) công an phường bắt bà mẹ vợ tôi mỗi ngày phải lên phường “làm việc” liên tục trong 3 tháng trời, hăm he sẽ bỏ tù bà cụ nếu em tôi không ra trình diện). Loại “thiên tả” này không bao giờ sợ Cảnh sát tư bản vì họ biết thừa là khi họ bị bắt ít ra còn có luật sư bào chữa, báo chí truyền thông hô hoán là vi phạm “human right” dùm!

Riêng “thiên tả ở ngoài nước” dầu “trầm lặng” hay vẫn còn thỉnh thoảng “ồn ào” ủng hộ CS bằng cách rình rập cơ hội xả rác, phê bình đá giò lái, chọc gậy bánh xe tư bản Mỹ, Anh, Pháp, Úc etc… thì đều có chung một đặc điểm: “Vẫn đi cày lãnh lương ở xứ người cho đến ngày tàn hơi, mà không bao giờ dám về làm việc luôn dưới chính quyền CS để xây dựng CHXHVN độc lập – tự do – hạnh phúc!!!” Bởi vì họ biết là về Việt Nam sẽ bị “thổ tả” đầy quần ngay!!!”

Tôi không biết luật Nhân Quả của nhà Phật sẽ áp dụng như thế nào vào các hoàn cảnh (“thiên tả”) này? Muốn bàn thêm nhưng lại sợ bị đụng chạm!! Thành ra… tốt nhất là im cho được việc thôi! Có điều tôi tin rằng “muốn biết những gì họ có trong tương lai thì hãy nhìn những gì họ làm trong quá khứ và hiện tại.” Đôi khi biết phân tích mà không dám (hay không có cách) giải quyết được cũng là cái khổ của đời sống.

Nghĩ lại đôi khi tôi cũng thấy “thông cảm” cho mấy ông “thiên tả” bạn hay đàn anh của tôi: cái khổ của người bên phe thua cuộc như tôi thì nó quá rõ ràng nên không có gì ấm ức, ít ra còn có đối tượng để “chửi bới” cho đã miệng khi giận; còn cái khổ của “kẻ đứng trong hàng ngũ chiến thắng” sau khi thấy “xã hội chủ nghĩa” lý tưởng của mình không hơn câu nói thực tế của tài phiệt báo chí lá cải Rupert Murdock (người Úc quốc tịch Mỹ):

“Khi còn trẻ mà không có lý tưởng xã hội thì mình là người không có con tim; còn vào tuổi trung niên mà vẫn còn ôm ấp “xã hội chủ nghĩa” thì mình là người không có đầu óc (mindless)(*).”

Mấy cha nội trong bộ chính trị CSVN xem ra biết áp dụng câu nói nầy; còn mấy ông “trí thức thiên tả” mù lòa thì vẫn còn ôm ấp nó; dù đã vào lứa tuổi lục (hay thất) tuần rồi nên đó là nỗi khổ thiên thu của “loài chó hoang” không biết phải trở về với chủng loại nào cho hợp: Loài chó hay loài chồn cáo…??!!

 

 

Trần Văn Giang

___________

Phụ Chú:

 

(*) “Khi còn trẻ mà không có lý tưởng xã hội thì mình là người không có con tim; còn vào tuổi trung niên mà vẫn còn ôm ấp “xã hội chủ nghĩa” thì mình là người không có đầu óc (mindless).”

Câu nói này thực ra có nhiều nguồn khác nhau như sau:

 1- “If you’re not a liberal when you’re young, you have no heart. If you’re not a conservative when you’re old, you have no brain.”

– An old Swedish saying.

 2- Người đầu tiên phát biểu câu này có ghi trên sử sách là Francois Guisot, một chính trị gia dưới thời vua Louis Philippe của Pháp:

 “Not to be a republican at twenty is proof of want of heart; to be one at thirty is proof of want of head.”

– Francois Guisot (1787-1874)

 3- Câu này được Thủ tướng Pháp Georges Clemenceau sửa lại (revised) là:

 “Not to be a socialist at twenty is proof of want of heart; to be one at thirty is proof of want of head.”

– Georges Clemenceau (1841-1929)

4- Nên biết, rất nhiều người lầm tưởng câu nói (tương tự) này là của Thủ tướng Anh Winston Churchill. Họ cho là Churchill đã nói:

 “If you’re not a liberal when you’re young, you have no heart; if you’re not a conservative when you’re old, you have no mind.”

 Tuy nhiên rất khó kết là luận câu nói này của Churchill bời vì, đọc qua tiểu sử của Churchill, chúng ta thấy : Churchill đi lính năm 20 tuổi, làm đảng viên đảng Bảo thủ (“Conservative Party”) của quốc hội Anh năm 25 tuổi. Vài năm sau ông đổi qua đảng “cấp tiến” (“Liberal Party”) (nên biết chữ “cấp tiến” – Liberal – thời Churchill khác hẳn với “cấp tiến” bây giờ!); và sau đó lại bỏ đảng “cấp tiến” và trở về với đảng Bảo thủ.

5- Hiện nay, có nhiều báo điện tử Việt ngữ trích câu nói tương tự này và chua là của Tổng thống Nga Vladimir Putin (?):

 “If you’re not a Communist when you’re young, you have no heart; if you’re still a Communist when you’re old, you have no mind.”

Nhưng tôi không thể nào “verify” câu nói này là của Putin qua “Googling” trên “Internet search.”    

 

Trần Văn Giang